Inmiddels heeft een deel van de emoties plaats gemaakt voor ratio. Ja, Tino heeft PK-Deficiency, ja hij heeft 2 verrotte PK-Def genen en is lijder. Hij kan daar heel erg ziek van worden en dat betekent dat we hem in moet laten slapen. Maar ik lees en hoor steeds meer verhalen van katten met PK-Def die toch nog wel eens vrij oud kunnen worden. Het is wel zaak stress te vermijden, dus voor Tino geen shows en logeerpartijen. Hij raakt gelukkig totaal niet gestrest van de kittens die bij N. zijn, in tegendeel, hij geniet echt van ze. Hij kan heel goed opschieten met de honden en de katten.
Foktechnisch gezien is dit een erg ‘simpele’ ziekte. Dragers (en vrije katten uiteraard) hebben nergens last van en dankzij de makkelijke en eenmalige DNA-test is het heel eenvoudig te voorkomen om lijders te fokken. Wat dat betreft is PK-Def een peulenschil vergeleken bij HCM.
Uit de combinaties
drager x drager
krijg je 25% lijders
- drager x lijder krijg je 50% lijders.
- Die combinaties maak je dus niet.
- lijder x vrij krijg je 100% dragers
maar die zijn dus niet ziek.
- drager x vrij krijg je 50% dragers en 50% vrij
en die zijn dus ook niet ziek
Het is dus mogelijk om lijders te voorkomen en het aantal dragers steeds meer terug te dringen, zonder dat je katten onnodig hoeft uit te sluiten van de fok. Het uitsluiten van (te)veel katten is gezien het huidige inteeltcoëfficient en de aanwezige, en genetisch gezien veel ingewikkelder, ziektes niet verstandig. Inteelt heeft een negatieve invloed op de weerstand en geeft recessieve en polygene aandoeningen een veel grotere kans de kop op te steken.
Het is van het allergrootste belang de genenpoel zo breed mogelijk te houden. Niet teveel en/of herhaald intelen (‘lijnteelt’ is ook inteelt), individuele katten niet te vaak inzetten en vooral niet OVERselecteren. Het ras heeft al te kampen met genoeg genetisch gezien complexere ziektes, dus het onnodig versmallen van de genenpoel door het uitsluiten van PK-Def dragers heeft veel meer na- dan voordelen. Dus nogmaals mijn oproep aan alle fokkers: alsjeblieft sluit PK-Def dragers NIET klakkeloos uit van de fok, maar test en combineer met een PK-Def vrije kat. Op PK-Def is makkelijk te testen, eenmalig, voor een schijntje vergeleken bij de meeste andere testen/screenings.
De enige reden waarom we nog niet weten hoe groot het probleem werkelijk is, is omdat er pas recent op getest wordt.
Irene van Batifoleurs heeft ondertussen ook uitgebreid stamboom onderzoek gedaan van de nu bekende dragers. Quote Irene: “Dan komt je toch achter iets heel vervelends. Er zijn in al die lijnen maar 2 Abessijnen en 2 Ocicats terug te vinden. Waarvan alle huidige dragers 1 Abbessijn zeker gemeen hebben en deze Abessijn is in 1987 geboren en door Gogees gebruikt. In de tijd was men niet op de hoogte van PK-Def in Abessijnen (dat was pas in 1993 bekend). Nu komt het vervelende van het hele verhaal, deze kat komt in alle lijnen van bengalen voor, soms moet je meer dan 20 generaties terugzoeken, maar hij zit erin.” Einde quote.
Dankzij de DNA-test kun je zelfs lijders inzetten voor de fok als je de lijder combineert met een vrije kat. Een poes die PK-Def lijder is zou ik persoonlijk niet inzetten, de kans is mij te groot dat de dracht de ziekte laat opvlammen. Maar een kater die verder gezond en fit is, hoeft niet ziek te worden van dekken. Kijk maar naar Tino. Natuurlijk moet dit met beleid gebeuren want alle kittens zullen drager zijn, wat niet ideaal is. Maar zeker bij een kater uit lijnen die (iig een aantal generaties) bewezen vrij zijn van HCM en andere erfelijke ziektes, en dan niet alleen als 1- of 2- jarige maar uit ouders/grootouders/ooms/tantes die al ouder en nog steeds in goede gezondheid zijn, en qua uiterlijk ook echt bijdragen aan jouw fokdoelen… Eigenlijk is het doodzonde om die niet in te zetten alleen om een ziekte die zo makkelijk te voorkomen is als PK-Def.
Kijk maar naar bv de Berner Sennen, toen 30 (?) jaar geleden HD werd ontdekt, zijn ALLE Berner Sennens met HD uitgesloten van de fok. 10 jaar later kampten de honden met zoveel gezondheidsproblemen dat de gemiddelde leeftijd gedaald was naar 4 jaar! Dit kwam door de extreem vesmalde genenpoel waardoor andere erfelijke aandoeningen de kop op staken.
Want echt, er zijn in NL (en andere landen) maar heel weinig lijnen die een aantal generaties bewezen vrij zijn van HCM of andere erfelijke ziektes. Bij het zoeken naar fokdieren heb ik dit als belangrijk criterium gebruikt. Bij Tino hebben we de lijnen heel grondig uitgeplozen en gekeken naar hoe oud de ouders (en generaties verder weg) zijn bij de negatieve HCM-screenings.
En ja, nu zijn we tegen een ander probleem aangelopen. Dat is mooi k*t als je zo je best doet en gezondheid voorop zet. Het voelt heel oneerlijk. Maar we dealen ermee en gaan niet in paniek beslissingen nemen.
Natuurlijk gaan de fokkittens van Tino alleen naar fokkers die verantwoordelijk fokken. Sowieso, want ik ben kritisch maar nu met de extra contractuele voorwaarden dat de kater/poes waarmee het kitten gecombineerd wordt vrij van PK-Def moet zijn. Dan is er niets aan de hand. Ja, van die kittens zal 50% drager zijn maar die zijn dus NIET ziek. De kittens die vervolgens weer voor de fok gebruikt zullen worden, dienen getest te worden zodat je weet of je met een PK-Def drager te maken hebt of niet. En bij hen die drager blijken, is de hele riedel aan eerder vermelde voorwaarden ook weer van toepassing. Dit is allemaal contractueel vastgelegd en wordt allemaal mondeling nogmaals uitvoerig uitgelegd. Ik heb geen geheimen, men weet van te voren precies waar men aan toe is.
Eenieder die nu nog vragen heeft, mail me, bel me, ik sta je graag persoonlijk te woord. Het geroddel achter mijn rug om, daar heb ik echter geen zin in!
Ben je zelf fokker en heb je een uitgesproken oordeel over mij? Dat mag, maar test eerst even je eigen katten op deze ziekte en oordeel dan nog eens. Het is wel heel makkelijk moord en brand te schreeuwen maar ondertussen niet te weten (of te willen weten) of jij misschien ook wel (met) dragers fokt. Of nog erger, lijders fokt! Want 1 ding staat als een paal boven water: ik kan met een gerust hart zeggen dat ik geen lijders fok. Wat weer een hoop tranen, verdriet en ellende bij mijn kittenkopers kan schelen.
Edit sept. 2011: Nav onze berichten zijn er wereldwijd veel fokkers gaan testen. Het percentage dragers liegt er niet om helaas. Ook het aantal positief geteste katten is helaas behoorlijk gestegen. Tino zal niet meer gebruikt worden. Nog meer 100% dragers fokken, terwijl er al zo veel zijn, lijkt ons niet aan het ras bijdragen. Er zullen in de toekomst nog veel meer dragers geboren worden om de genenpoel te behouden
Mooi zo;n eerlijk stukje. Het is altijd goed om als koper te weten dat je niet opzettelijk voor verrassingen kan komen te staan!
Marcel dank! 🙂
Je bent tegen ons in elk geval helemaal eerlijk geweest! En dat wordt erg geapprecieerd!
Dank je wel Xaviera. Zo werk ik nu eenmaal en niemand heeft er wat aan wanneer ik dingen achter ga houden. Jij niet, ik niet en jullie katertje al helemaal niet.